Zenon Komar, autor podręcznika „Sztuka spekulacji” to postać znana każdemu miłośnikowi giełdy. Miałem okazję rozmawiać z nim kilkukrotnie, między innymi na spotkaniach autorskich i wykładach. Wybrałem z jego podręcznika 21 zasad jak inwestować mądrze, które polecam wydrukować i przykleić obok komputera każdemu inwestorowi.
Podczas czytania tych zasad prawdopodobnie będziecie kiwać głowami z aprobatą, przykładając poszczególne zdanie do swojej historii na giełdzie lub rynku Forex. Największa bariera podczas inwestowania to z reguły ta w naszej głowie – sami łamiemy zasady, przesuwamy zlecenia stop-loss czy też włącza się w nas żyłka hazardzisty.
Na rynkach finansowych spędziłem ponad 7 lat. Oczywiście były to lata prób i błędów, nauki, sprawdzania jak działają różne rynku, w tym Forex. Na podstawie tych doświadczeń powstało 7 zasad jak grać na giełdzie, do których odsyłam po lekturze krótkich rad Pana Komara, które wybrałem. Tu z koeli kilka raz jak inwestować mądrze, wg Pana Zenona.
Jak inwestować mądrze
Wybrałem dla Was 21 zasad Zenona Komara, które warto zapamiętać albo wydrukować i przykleić blisko komputera, na którym inwestujemy:
- Planuj z góry wszystkie transakcje.
- Pamiętaj, że tylko ty jesteś odpowiedzialny za swoje sukcesy i porażki.
- Wyeliminuj emocje nadziei i strachu: nie miej nadziej, że transakcja skończy się sukcesem i nie bój się, że skoczy się porażką.
- Śledź swoje wyniki na giełdzie i stan swego konta.
- Pamiętaj, że twoja postawa jest twoim największym kapitałem.
- Kultywuj efektywne i pozytywne związki z ludźmi.
- Nie przynoś ze sobą do domu trosk giełdowych.
- Ciesz się wynikami swojej pracy – część dochodów wydaj, a część zaoszczędź.
- Nie bądź zbyt pewny siebie – pewność siebie może okazać się twoim największym wrogiem.
- Zawsze trzymaj w zanadrzu swój następny cel.
- Pamiętaj, że zachowanie kapitału jest ważniejsze od jego pomnożenia.
- Nie unikaj zakupu akcji tylko dlatego, że wydają się za drogie.
- Lepiej jest kupić drogą akcję, której cena zwyżkuje, niż tanią, której cena zniżkuje.
- Nie bój się akceptacji małych strat.
- Nie ograniczaj sumy zarobków, ograniczaj straty.
- Nie walcz z kierunkiem rynku.
- Traktuj rejony podaży jako tymczasowy przystanek przed dalszą zwyżką notowań akcji podczas hossy.
- Traktuj rejony popytu jako tymczasowy przystanek przed dalszą zniżką kursu akcji podczas bessy.
- Bądź elastyczny i zdyscyplinowany przez cały czas.
- Jeśli zdecydowałeś się na sprzedaż, sprzedaj po cenie rynkowej. Co prawda, składając zlecenie z limitem dziewięć razy na dziesięć, możesz dostać kilka groszy więcej, ale raz na dziesięć razy będzie cię to kosztowało bardzo drogo.
- Pamiętaj, że giełda jest mechanizmem dyskontującym przyszłe wydarzenia.
Każdemu inwestorowi na początku swojej drogi polecam koniecznie obszerną publikację Sztuka spekulacji po latach (tom I i II). Odnowione po latach wydanie wzbudziło zainteresowanie zarówno młodych adeptów spekulowania na rynkach finansowych, jak i doświadczonych inwestorów, którzy swoją karierę na rynku zaczynali właśnie od książki Komara. Co zmieniło się przez te lata?
Zmieniło się wszystko i nic. Zmieniła się technologia handlowania, która bardzo przypomina to, co się zmieniło w telefonii komórkowej. Inaczej wyglądała dwadzieścia lat temu, a zupełnie inaczej dzisiaj. Nowe technologie teleinformatyczne i rozwój internetu zmieniły nasze życie, możliwości, myślenie. Dlaczego miałyby ominąć rynki kapitałowe? Giełda też się zmieniła. Inaczej się składało zlecenie dwadzieścia lat temu, a inaczej robi się to dzisiaj. Natomiast to, co się nie zmieniło to emocje, które nami targają. Strach, chciwość, nadzieja, desperacja, euforia – te uczucia się nie zmieniły. Rozpalały i mroziły ludzi tysiąc lat temu i tak pozostanie, i za sto lat, i tak długo, jak świat będzie istniał. A my jesteśmy przecież ludźmi – aż i tylko.
– mówił mi Zenon Komar w wywiadzie, który przeprowadzałem w Bankier.pl
Każdy pewnego dnia znajduje swoje zasady lub dopasowuje czyjeś do swojej metody inwestycyjnej. Inwestowanie wymaga cierpliwości, ale strategia taka jak chociażby inwestowanie w spółki trendowe jest bardzo prosta i skuteczna, pod warunkiem, że trzymamy się zasad. Jeśli ktoś jeszcze nie zna Zenona Komara to czas najwyższy nadrobić – lektura pozostaje nadal jedną z najlepiej sprzedających się książek o inwestowaniu.
Tomasz Jaroszek
